Информация о материале

Автор: admin

Категория: Uncategorised

Опубликовано: 19 февраля 2025

Просмотров: 42

Мушчук Пётр Мікалаевіч

(25.11.1920 – 30.03.2009)

 Мушчук Пётр Мікалаевіч нарадзіўся ў горадзе Ваўкавыску. Сям’я Мушчукоў перад вайной жыла на хутары Крамяніца - Дольная. Вайна застала іх знянацку, выехаць не паспелі. Пачаліся цяжкія выпрабаванні ў нямецкай акупацыі. У майскі дзень 1943 года Пётр у Ваўкавыску трапіў пад аблаву на молодзь. Усіх людзей пагрузілі ў таварны цягнік і адправілі ў Германію. Пасля шматлікіх выпрабаванняў ён  апынуўся на ўзбярэжжы Балтыкі, на Кушскай касе. Там давялося працаваць дармавым работнікам у маладой  гаспадыні.

У ліпені 1944 года, калі толькі прыйшло вызваленне, рушылі "остарбайтары" на ўсход. Пётр Мушчук трапіў у Брэст. 3 Брэста шлях пралёг да горада Хельм, дзе ў жніўні 1944 года пачала фарміравацца дывізія імя Ванды Васілеўскай. I хоць ён быў беларус, але добра ведаў польскую мову, бо якраз перад вайной скончыў настаўніцкую семінарыю ў Беластоку. А баявыя дзеянні дывізіі пачаліся ў студзені 1945 года пры вызваленні Варшавы. Пасля Варшавы былі баі пад Шчэцынам. У складзе першага Беларускага фронта дывізія фарсіравала Одэр і Нісу. А затым яе перадалі першаму Украінскаму фронту. Ужо з яго войскамі дайшлі да Дрэздэна.  24 красавіка 1945 Пётр быў паранены пад гарадком Баўтэнам.

Адгрымела вайна. Аднак служба капрала Мушчука працягвалася да 1947 года. Вялікі гарнізон польскіх войскаў знаходзіўся ў гарадку Острув-Велікапольскі каля Познані. Там  па заканчэнні службы Пятру прапанавалі застацца.

Але яго неймаверна цягнула  на Ваўкавышчыну, дзе ён нарадзіўся і вырас.

У мірны час Пётр Мікалаевіч працаваў настаўнікам у Драгічанскай і Ізабелінскай школах.

Узнагароджаны ордэнам Айчыннай вайны ІІ ступені, медалямі “За ўдзел у баях за вызваленне Варшавы”, “За ўзяцце Берліна”, “За перамогу над Германіяй”.

Пахаваны на могілках вёскі Ізабелін.

Информация о материале

Автор: admin

Категория: Uncategorised

Опубликовано: 19 февраля 2025

Просмотров: 31

Голдзін Аляксандр Пятровіч

Аляксандр Пятровіч нарадзіўся 7 красавіка 1919 года ў Арлоўскай вобласці. Да вайны скончыў педагагічнае вучылішча і працаваў настаўнікам пачатковых класаў у Наваельску. У 1939 годзе Аляксандра Пятровіча прызвалі ў рады Савецкай Арміі, дзе і напаткала яго Вялікая Айчынная вайна. Яго накіравалі на курсы падрыўнікоў у Маскву, з Масквы пераправілі ў тыл, у партызанскі атрад імя Панамарэнка брыгады Будзёнага. З 1942 года па 1944 год ваяваў у гэтым атрадзе ў званні радавога. Удзельнічаў у шматлікіх баявых аперацыях на Брэшчыне. У час баёў ім было падарвана каля 20 рэек. Прыходзілася часта працаваць ноччу, у асноўным мініравалі рэйкі, каб вораг не мог правезці зброю. Было страшна. Але салдаты не думалі пра гэта: патрэбна было абараняць сваю Радзіму, родную зямлю.

У лютым 1944 года Аляксандр Пятровіч быў ранены. Лячыўся ў Кіеўскім шпіталі, пасля чаго быў камісаваны. Ён застаўся інвалідам другой групы.

У пасляваенны час Голдзін А.П. працаваў настаўнікам. Быў дырэктарам Слабадской сямігадовай школы, Мінскай вобласці, Смалевічскага раёна.

Лёс закідае яго ў вёску Канюхі, дзе ён займае пасаду інструктара райкама партыі. Праз некаторы час ён становіцца дырэктарам Канюхоўскай сямігадовай школы. Пасля выхаду на пенсію доўгі час быў старшынёй Савета ветэранаў.

За баявыя заслугі перад Радзімай узнагароджаны ордэнам Вялікай Айчыннай вайны ІІ ступені, медалямі “За Перамогу над Германіяй 1941-1945 гады”, “20 год Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне”, “30 год Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне”, “50 год Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне”, “60 год Узброеных сіл СССР”, медалём імя Жукава, значком “Партызан Вялікай Айчыннай вайны”.

З усіх узнагародаў па ўрачыстых выпадках насіў толькі ордэн Айчыннай вайны ІІ ступені, астатнія – у выглядзе  ордэнскіх стужак, ды і тыя не ўсе. Чаму? Жартаваў: “Насіць цяжка. Ды і яксьці нязручна...” У гэтым ён увесь.

Гатовы быў гадзінамі расказваць пра вайну, пра яе эпізоды, але толькі не пра сябе. Нават пра сваё раненне гаварыць не хацеў, лічыў яго “дробным непаразуменнем”. І ўвогуле нічога гераічнага ў сваіх дзеяннях на вайне не бачыў – ваяваў як усе...

Гэта быў вельмі сціплы, добразычлівы, гаваркі чалавек. У яго заўсёды знаходзілася добрае слова для вучня, калегі, аднавяскоўца.

Аляксандр Пятровіч Голдзін правёў шмат урокаў мужнасці для вучняў школы. І сёння памятаюць яго выступленні на ўрачыстых лінейках, на мітынгах, прысвечаных Дню Перамогі. Ён гаварыў аб тым, як мужна змагаліся партызаны. Народныя мсціўцы ўзарвалі шмат рэек, Пусцілі пад адхон не адну тысячу эшалонаў, разбуралі чыгуначныя масты, прымалі ўдзел у шматлікіх баях з акупантамі, карацей кажучы, прыбліжалі Дзень Перамогі, як маглі. Памёр Аляксандр Пятровіч 14 снежня 2001 года. Пахаваны на могілках а вёсцы Канюхі.

Информация о материале

Автор: admin

Категория: Uncategorised

Опубликовано: 19 февраля 2025

Просмотров: 33

Глинкин Евгений Титович

Родители часто переезжали с места на место. В г.Гагры окончил 4 класса, в Кисловодске 7 классов. В 1943 году в апреле ушёл на фронт. Воевал в составе III Белорусского фронта (командующий генерал армии И.Д.Черняховский), 6-й кавалерийский корпус (генерал-лейтенант  Осляковский), 32 дивизия, артиллерийско-минометный полк №1679, 2 батарея, взвод управления, отделение разведки.

Участвовал в боях под Смоленском, Новошахтинском, Калинином, Кибартаем (Восточная Пруссия). Под Кибартаем был ранен и получил ожог II степени. Попал в госпиталь, после госпиталя в 202 запасной полк, затем в агентурную разведку при штабе III Белорусского фронта.

Наша группа состояла из пяти человек. В состав группы входил переводчик, девушка-радистка. Нас готовили для заброски в тыл врага. Мы изучали силуэты танков, самолётов, топографию, Кенигсбергский район, так как группа предназначена была для заброски под Кенигсберг.

В 1945 году демобилизовался. В 1951 году окончил 4-е военно-автомобильное в Калинковичах. Служил в Польше в автомобильном батальоне, здесь же окончил 11 классов вечерней школы и поступил в Саратовский политехнический институт. В 1964 году окончил институт. Служил в Волковыске, Гродно. В 1971 году уволился в запас.

С 1972 года работал в Красносельской средней школе военруком. Имеет 14 правительственных наград.

Информация о материале

Автор: admin

Категория: Uncategorised

Опубликовано: 19 февраля 2025

Просмотров: 34

Чумаков Аркадий Денисович

Родился 21 января 1926 года в деревне Малевичи, Гомельской области.

В 1941 ему исполнилось 15 лет. В 1944 году началось освобождение Белоруссии. К тому времени ему было уже 18 лет, и  в начале осени его призвали в армию.

Определен был в стрелковый полк. После прохождения военной подготовки в феврале 1945 года был отправлен на фронт. Воевал на 3-м Белорусском фронте под командованием генерала Ивана Даниловича Черняховского.  

Аркадий Денисович принимал участие в Истербургско – Кенигсбергской операции, которая стала составной частью крупной Восточно – Прусской освободительной операции. Освобождал город Кенигсберг (Калининград). 20 апреля в бою Аркадия Денисовича ранило в руку, бедро и повредило глаза. После выписки из госпиталя его направили в особый отдел, где работал секретарем и переводчиком, составлял протоколы допросов пленных немцев.

В 1946 году вернулся в родную деревню. Нужно было переходить к мирной жизни и поучать профессию. Аркадий Денисович очень хотел быть, как и его отец, машинистом паровоза. Но  ранение стало причиной того, что он не смог пройти медицинскую комиссию. В 1947 году он приезжает в город Волковыск и поступает в педагогическое училище на отделение учителей младших классов. В годы учебы возглавлял комсомольскую организацию педагогического училища. Именно в стенах этого заведения встретил свою любовь – Васильеву Тамару, которая позже стала его женой.

В 1951 году они вместе окончили педучилище. Были направлены на работу в школу деревни Моисеевичи. Так началась его педагогическая деятельность. Через несколько лет работы Аркадия Денисовича назначили директором школы.  Вместе с женой они поступают в педагогический институт имени Максима Горького в городе Минске на заочное отделение. После получения дипломов Аркадий Денисович стал учителем истории, а жена – учителем русского языка.

В 1957 году их семью переводят на работу в Дубовскую школу. Там Аркадий Денисович работает учителем истории и труда. В 1964 году семья переезжает на новое место работы в деревню Тальковцы, где Аркадий Денисович работал до пенсионного возраста. Сначала как директор, затем как учитель истории.

Во время работы в деревне Тальковцы Аркадий Денисович создал из учеников старших классов краеведческий отряд «Красный следопыт», деятельность которого была направлена на изучение заброшенных захоронений  солдат, погибших во время Великой Отечественной войны. В 1997 году Аркадий Денисович умер и похоронен на кладбище Пороховня. Но остались его дети и внуки, которые унаследовали  призвание Аркадия Денисовича учить детей нести людям добро.